Wynik cytologii – jak go prawidłowo interpretować?

• Strefa intymna
• Badania

Badanie cytologiczne jest najczęściej wykonywanym badaniem przesiewowym w gabinecie ginekologicznym. Polega na pobraniu wymazu z tarczy szyjki macicy oraz jej kanału. Badanie to pozwala wykryć stany przednowotworowe i nowotworowe szyjki macicy, w momencie kiedy nie ma żadnych objawów.

Program profilaktyki raka szyjki macicy realizowany w Polsce, kierowany jest do kobiet pomiędzy 25-59 r.ż. Zgodnie z amerykańskimi wytycznymi cytologię powinno się pobierać od 21 r.ż., niezależnie od czasu który upłynął od rozpoczęcia współżycia.

Do oceny wyników cytologii szyjki macicy służył niegdyś system Papanicolau, obecnie całkowicie wyparty przez bardziej precyzyjny system Bethesda.

Uzyskujemy w nim informacje na temat:

• Sposobu pobrania wymazu (klasyczny lub inny, np. cytologia płynna)
• Jakości wymazu - czy został on pobrany w sposób prawidłowy i został prawidłowo utrwalony; czy rozmaz jest czytelny – czasami ze względu na obecnośc komórek zapalnych lub erytrocytów odczyt może być utrudniony;
• Ogólnej charakterystyki rozmazu gdzie znajdujemy zazwyczaj informację na temat obecności lub braku komórek nieprawidłowych
• Szczegółowa informacja na temat rodzaju nieprawidłowych komórek lub innych zmian w rozmazie (np. czynników infekcyjnych takich jak Candida, Chlamydia, zmian odczynowych związanych z zapaleniem, radioterapią lub atrofią).

Nieprawidłowe komórki mogą wywodzić się z nabłonka płaskiego (który w prawidłowych warunkach tworzy błonę śluzową pochwy i tarczy szyjki macicy) lub gruczołowego (który wyścieła kanał szyjki oraz jamę macicy).

Prawidłowy wynik w systemie Bethesda:

NILM - oznacza „brak podejrzenia śródnabłonkowej neoplazji oraz raka”, czyli jest to wynik najbardziej pożądany – prawidłowy

Nieprawidłowy wynik oznaczany jest następująco:

• ASC – nieprawidłowe komórki nabłonka płaskiego a wśród nich:
  • ASC-US – nieprawidłowe komórki nabłonka płaskiego o nieokreślonym znaczeniu,
  • ASC-H – nieprawidłowe komórki nabłonkowe, wśród których nie można wykluczyć obecności zmian HSIL;
  • L-SIL – zmiany wewnątrznabłonkowe małego stopnia(zazwyczaj związane z infekcją wirusem HPV lub dysplazją małego stopnia czyli CIN1);
  • H-SIL –zmiany wewnątrznabłonkowe dużego stopnia (wśród nich CIN2 – dysplazja średniego stopnia i CIN3- dysplazja dużego stopnia oraz CIS – rak in situ)
  • rak płaskonabłonkowy – w przypadku podejrzenia inwazji
• AGC –atypowe komórki nabłonka gruczołowego szyjki lub trzonu macicy lub inne gruczołowe
• AIS – rak gruczołowy in situ
• Gruczolakorak – komórki raka gruczołowego szyjki lub trzonu macicy lub nowotworu pozamacicznego

Poza wynikami prawidłowymi najczęściej stwierdza się stan zapalny, nierzadko w wyniku cytologii widnieje informacja o konkretnym rodzaju patogenu, np. Candida, Actinomyces, Chlamydia, lub obraz cytologiczny odpowiada fazie regeneracji poinfekcyjnej.

Istnieją też sytuacje, w których wynik świadczy o patologii wymagającej bardziej dokładnej diagnostyki lub rozpoczęcia leczenia.

Artykuł powstał przy współpracy z lek. Katarzyną Mosoń-Rzepka, Specjalista Ginekolog-Położnik.

Dołącz do naszej grupy na Facebooku! Dla nas nie ma tematów TABU.